वीणा พิณอินเดีย
ในหมู่เครื่องดนตรีทั้งหลาย ที่ว่ากันได้ว่าเป็นราชาแห่งเรื่องดนตรีของอินเดียก็คือกลอง แต่ถ้าถือว่าเป็นราชินีเครื่องดนตรีของอินเดียแล้วก็น่าจะนับได้ว่าคือพิณหรือวีณา ซึ่งมีมากมายหลายชนิดแต่ที่สำคัญนั้นคือ
สรัสวดี วีณา หรือ ตันจาวูวี วีณา หรือ รฆุนาถะ วีณา ถือว่าเป็นราชินีของวีณาทั้งหมด เพราะเป็นวีณาที่เล่นง่ายและมีความไพเราะมาก คือมีจำนวนสายเพียง 5 เส้นหลักสำหรับดีดให้เกิดเสียง และสายสามเส้นสำหรับดีดพร้อมกันให้จังหวะตาลัม เป็นเครื่องดนตรีที่นิยมมากในการประกอบการแสดงของวงดนตรีกรรณาติกของทางอินเดียใต้ (รัฐ ทมิฬ, อันตรประเทศ(ใช้ภาษาเตลุกุ),กรรณาตก(ใช้ภาษากรรณาดะ),เกลรา(ใช้ภาษามาลายะลัม) เป็นต้น โดยตัวของสรัสวดีวีณาจะยามประมาณเมตรถึงเมตรครึ่งทำจากไม้ขนุน มีส่วนหัวกลมโตมากและเรียวขึ้นไปเป็นด้ามจับเหมือนหยดน้ำและส่วนปลายท้ายมีการต่อหัวการแกะสลักเป็นรูปยาลี หรือตัวสรภะ(คือหน้าเสือมีงวงมีเขากวาง) ที่ด้ามจับ ที่คนไทยมองเหมือนว่าเป็นมังกร แต่แท้ที่จริงคำว่ามกระนั้นในอินเดียหมายถึงจระเข้ และก็มีวีณาอีกชนิดหนึ่งเรียกว่า มกรวีณา ที่ทำหัวเป็นรูปจะเข้ด้วย สรัสวีดวีณานี้ ในส่วนปลายด้ามจับมีการต่อหมอคว่ำที่เรียกว่าวีณาพอต หรือ วีณากุมภะ แต่โบราณทำจากกระดาษปั้นผสมกาวเขียนสีสวยงาม แต่ปัจจุบันนิยมทำจากพลาสติกหรืออาคิริก เนื่องจากทนน้ำมากกว่า ใช้สำหรับวางบนตักเพื่อช่วยให้ผู้เล่นวีณามีความสะดวกขึ้น ในขณะเล่นผู้เล่นจะต้องโอบวีณาด้วยมือซ้ายมาแนบอกและใช้นิ้วจากมือซ้ายพรมหาตัวโน๊ต ส่วนมือขวาใช้นิ้วสองนิ้วคือนิ้วชี้และกลางดีดให้เกิดเสียงที่ส่วนหัวของวีณา
โคตตุวัธยัม ( Gottuvadhyam) หรือ จิตรวีณา หรือมหานาฏกะ วีณา มีชื่อเรียกหลายชื่อมาก เป็นวีณาที่ใช้ในวงดนตรีกรรณาติก ซึ่งมีจำนวนสายดีดมากกว่า สรัสวดี วีณา เพราะมีสายดีดถึง 21 เส้น แต่มีรูปพรรณคล้ายสรัสวดี วีณา บางครั้งมีการตั้งบนพื้นด้านหน้าพรมนิ้วจากด้านบนเหมือนจะเข้บ้านเรา
วิจิตรวีณา (อีกประเภท) มีรูปสันฐานคล้ายรุทรวีณาที่ตั้งอยู่บนหม้อคว่ำสองหม้อ แต่ยาวประมาณ 48 นิ้ว มีสายทั้งหมด 17 เส้น ซึ่งมีการแกะตัววีณาตกแต่งให้สวยงามเป็นรูปนกยูง จึงไม่อาจเล่นพาดบา ใช้วางกับพื้นด้านหน้าดีดเหมือนจะเข้ บ้านเราที่ต้องมีการกดและพรมนิ้วจากด้านบน นิยมเล่นกันมากในศตวรรษที่ 19
รุทรวีณา หรือ ปิณ หรือ พิณ เป็นวีณาที่นิยมใช้ในวงดนตรี ฮินดูสตานี บางประเภท ซึ่งเป็นชื่อเรียกชนิดดนตรีของอินเดียเหนือทั้งหมด มีลักษณะเป็นวีณาสันฐานตรงยาว 54 นิ้ว ที่ตั้งอยู่บนหม้อใหญ่สองหม้อ มีสายดีด 7 เส้น เวลาเล่นผู้เล่นต้องเอาวีณาพาดบาให้หมออันหนึ่งอยู่หลัง หมออันหนึ่งอยู่หน้า ส่วนตัวผู้เล่นดีดวีณาอยู่ตรงกลางว่ากันว่าคนเล่นรุทรวีณานั้นมักจะเป็นฃายเท่านั้นและต้องมีลีลาการเล่นที่เผ็ดร้อนด้วย สมกับชื่อรุทรวีณา (วีณาที่มีเสียงร้องที่น่ากลัว หรือรุนแรง หรือ วีณาของพระรุทรเทพ)
มกรวีณา (อ่าน มะ-กะ-ระ-วี-ณา) คือวีณาที่แกะเป็นรูปจระเข้ อาจเป็นที่มาของจะเข้ของมอญ มีการกล่าวถึงในวาลมิกิรามายณะว่าเมื่อพระรามพระลักษณ์พร้อมฤาษีวิศวามิตรเดินทางไปเมืองมิถุราของท้าวชนก พระบิดาของนางสีดา ได้เห็นเหล่าสัตรีชั้นสูงในเมืองนั้นนิยมเล่นมกรวีณากันแทบทุกแห่งห้องเมือง (แต่ปัจจุบันเป็นวีณาชนิดที่เสื่อมความนิยมในการเล่นและสูญไปจากอินเดีย เช่นเดียวกับยาฬ) ซึ่งถ้าเชื่อว่า รามายณะแต่งในยุคมหากาพย์สันสกฤตคือห้าร้อยปีหลังพุทธกาล แสดงว่า มกรวีณา น่าจะเคยได้รับความนิยมเล่นก่อนหน้าที่วรรณกรรมเรื่องนี้จะถูกแต่งขึ้น
มยุระวีณา/มยุรีวีณา (ก็ว่า) คือวีณาที่แกะเป็นรูปนกยุงเพราะรูปนกยุงเป็นสัญญาลักษณ์ประจำชาติของอินเดีย สืบมาแต่ครั้งราชวงศ์โมริยะ ของพระเจ้าอโศกมหาราช
สตตันตรี วีณา หรือ ซันตูร Santoor คือวีณาร้อยสาย มีลักษณะอย่างขิมบ้านเราและก็มีการดีดคล้ายคลึงกัน มีไม้ใช้ตีด้วยสองมือด้วย นิยมเล่นกันแพร่หลายในราชสำนักของราชวงศ์โมกุล กษัตริย์อิสลามของอินเดียโดยขิมอิสลาม และเปอร์เซียเรียกว่า ซันตูร แต่สะกดว่า Santur มีมาแต่ยุคอารยธรรม เมโสโปเตเมีย Mesopotamia ซึ่งได้รับสืบทอดมาในยุคอารยธรรมเปอร์เซีย และแพร่หลายมาจนถึงปัจจุบัน
สัปตะ ตันตรี วีณา คือ ยาฬ เจ็ดสาย เป็นเครื่องดนตรีมีรูปทรงคล้าย ฮาร์ป หรือพิณโบราณทางยุโรป แต่สัปตะตันตรีวีณา มีเจ็ดสาย เชื่อกันว่า ยาฬนี้ราวณะ หรือทศกัณฐ์นั้นเป็นผู้มีความชำนาญมาก แต่วันหนึ่งมาท้าฤาษีอคัสตยะ ที่อยู่ที่ทมิฬนาดูสู้ แต่ฤาษีอคัสตยะดีดยาฬจนภูเขาทองคำที่อยู่ใกล้อาศรมท่านละลาย ราวณะก็เลยยอมแพ้ และแม้ว่าราวณะในตอนนั้นจะเป็นเจ้าครองหมดทั้งสามโลก แต่ก็กลัวฤาษีอคัสตยะเลยไม่ได้มารุกรานทมิฬนาดู เชื่อกันว่ายาฬเจ็ดสายนี้เองเป็นต้นกำเนิดของสรัสวดีวีณา ซึ่งอันที่จริง ยาฬ หรือฮาร์ป Harp นี้เป็นที่แพร่หลายไปทั่ว ไอยาคุปต์ อียิปต์ กรีก โรมัน สุมาตรา พม่า (พม่าเรียกว่า saung ส้วง) ทั้งเป็นเครื่องดนตรีทางภาคเหนือ และคนกลุ่มน้อยทางภาคเหนือของไทยด้วย ที่บางชนิดมีถึง16สายเรียกว่าพิณปีกนก ก็ว่า (ปัจจุบันเสื่อมความนิยมและหาคนเล่นได้ยากแต่มีอยู่ในลักษณะเชิงสัญลักษณ์วัฒนธรรมทมิฬและอินเดียใต้ มีภาพยนตร์เรื่องยาฬด้วย)
ตรีเวณี วีณา การนำวิจิตระวีณามาสร้างในรูปทรงกีต้าร์สมัยใหม่ ทำให้เบาขึ้นและพกพาสะดวกขึ้น แต่ก็ยังวางดีดบนตักหรือตั้งพื้นเหมือนกันกับวิจิตระวีณา ไม่พาดไหลดีดอย่างกีต้าร์
ในหมู่เครื่องดนตรีทั้งหลาย ที่ว่ากันได้ว่าเป็นราชาแห่งเรื่องดนตรีของอินเดียก็คือกลอง แต่ถ้าถือว่าเป็นราชินีเครื่องดนตรีของอินเดียแล้วก็น่าจะนับได้ว่าคือพิณหรือวีณา ซึ่งมีมากมายหลายชนิดแต่ที่สำคัญนั้นคือ
สรัสวดี วีณา หรือ ตันจาวูวี วีณา หรือ รฆุนาถะ วีณา ถือว่าเป็นราชินีของวีณาทั้งหมด เพราะเป็นวีณาที่เล่นง่ายและมีความไพเราะมาก คือมีจำนวนสายเพียง 5 เส้นหลักสำหรับดีดให้เกิดเสียง และสายสามเส้นสำหรับดีดพร้อมกันให้จังหวะตาลัม เป็นเครื่องดนตรีที่นิยมมากในการประกอบการแสดงของวงดนตรีกรรณาติกของทางอินเดียใต้ (รัฐ ทมิฬ, อันตรประเทศ(ใช้ภาษาเตลุกุ),กรรณาตก(ใช้ภาษากรรณาดะ),เกลรา(ใช้ภาษามาลายะลัม) เป็นต้น โดยตัวของสรัสวดีวีณาจะยามประมาณเมตรถึงเมตรครึ่งทำจากไม้ขนุน มีส่วนหัวกลมโตมากและเรียวขึ้นไปเป็นด้ามจับเหมือนหยดน้ำและส่วนปลายท้ายมีการต่อหัวการแกะสลักเป็นรูปยาลี หรือตัวสรภะ(คือหน้าเสือมีงวงมีเขากวาง) ที่ด้ามจับ ที่คนไทยมองเหมือนว่าเป็นมังกร แต่แท้ที่จริงคำว่ามกระนั้นในอินเดียหมายถึงจระเข้ และก็มีวีณาอีกชนิดหนึ่งเรียกว่า มกรวีณา ที่ทำหัวเป็นรูปจะเข้ด้วย สรัสวีดวีณานี้ ในส่วนปลายด้ามจับมีการต่อหมอคว่ำที่เรียกว่าวีณาพอต หรือ วีณากุมภะ แต่โบราณทำจากกระดาษปั้นผสมกาวเขียนสีสวยงาม แต่ปัจจุบันนิยมทำจากพลาสติกหรืออาคิริก เนื่องจากทนน้ำมากกว่า ใช้สำหรับวางบนตักเพื่อช่วยให้ผู้เล่นวีณามีความสะดวกขึ้น ในขณะเล่นผู้เล่นจะต้องโอบวีณาด้วยมือซ้ายมาแนบอกและใช้นิ้วจากมือซ้ายพรมหาตัวโน๊ต ส่วนมือขวาใช้นิ้วสองนิ้วคือนิ้วชี้และกลางดีดให้เกิดเสียงที่ส่วนหัวของวีณา
😇😇😇😇😇😇😇
โคตตุวัธยัม ( Gottuvadhyam) หรือ จิตรวีณา หรือมหานาฏกะ วีณา มีชื่อเรียกหลายชื่อมาก เป็นวีณาที่ใช้ในวงดนตรีกรรณาติก ซึ่งมีจำนวนสายดีดมากกว่า สรัสวดี วีณา เพราะมีสายดีดถึง 21 เส้น แต่มีรูปพรรณคล้ายสรัสวดี วีณา บางครั้งมีการตั้งบนพื้นด้านหน้าพรมนิ้วจากด้านบนเหมือนจะเข้บ้านเรา
วิจิตรวีณา (อีกประเภท) มีรูปสันฐานคล้ายรุทรวีณาที่ตั้งอยู่บนหม้อคว่ำสองหม้อ แต่ยาวประมาณ 48 นิ้ว มีสายทั้งหมด 17 เส้น ซึ่งมีการแกะตัววีณาตกแต่งให้สวยงามเป็นรูปนกยูง จึงไม่อาจเล่นพาดบา ใช้วางกับพื้นด้านหน้าดีดเหมือนจะเข้ บ้านเราที่ต้องมีการกดและพรมนิ้วจากด้านบน นิยมเล่นกันมากในศตวรรษที่ 19
😇😇😇😇😇😇😇😇😇
รุทรวีณา หรือ ปิณ หรือ พิณ เป็นวีณาที่นิยมใช้ในวงดนตรี ฮินดูสตานี บางประเภท ซึ่งเป็นชื่อเรียกชนิดดนตรีของอินเดียเหนือทั้งหมด มีลักษณะเป็นวีณาสันฐานตรงยาว 54 นิ้ว ที่ตั้งอยู่บนหม้อใหญ่สองหม้อ มีสายดีด 7 เส้น เวลาเล่นผู้เล่นต้องเอาวีณาพาดบาให้หมออันหนึ่งอยู่หลัง หมออันหนึ่งอยู่หน้า ส่วนตัวผู้เล่นดีดวีณาอยู่ตรงกลางว่ากันว่าคนเล่นรุทรวีณานั้นมักจะเป็นฃายเท่านั้นและต้องมีลีลาการเล่นที่เผ็ดร้อนด้วย สมกับชื่อรุทรวีณา (วีณาที่มีเสียงร้องที่น่ากลัว หรือรุนแรง หรือ วีณาของพระรุทรเทพ)
😇😇😇😇😇😇
Makara Veena, Raja dinkar Kelkar museum, Pune Maharatshtra, India
มกรวีณา (อ่าน มะ-กะ-ระ-วี-ณา) คือวีณาที่แกะเป็นรูปจระเข้ อาจเป็นที่มาของจะเข้ของมอญ มีการกล่าวถึงในวาลมิกิรามายณะว่าเมื่อพระรามพระลักษณ์พร้อมฤาษีวิศวามิตรเดินทางไปเมืองมิถุราของท้าวชนก พระบิดาของนางสีดา ได้เห็นเหล่าสัตรีชั้นสูงในเมืองนั้นนิยมเล่นมกรวีณากันแทบทุกแห่งห้องเมือง (แต่ปัจจุบันเป็นวีณาชนิดที่เสื่อมความนิยมในการเล่นและสูญไปจากอินเดีย เช่นเดียวกับยาฬ) ซึ่งถ้าเชื่อว่า รามายณะแต่งในยุคมหากาพย์สันสกฤตคือห้าร้อยปีหลังพุทธกาล แสดงว่า มกรวีณา น่าจะเคยได้รับความนิยมเล่นก่อนหน้าที่วรรณกรรมเรื่องนี้จะถูกแต่งขึ้น
😇😇😇😇😇😇😇
มยุระวีณา/มยุรีวีณา (ก็ว่า) คือวีณาที่แกะเป็นรูปนกยุงเพราะรูปนกยุงเป็นสัญญาลักษณ์ประจำชาติของอินเดีย สืบมาแต่ครั้งราชวงศ์โมริยะ ของพระเจ้าอโศกมหาราช
😇😇😇😇😇😇😇
สตตันตรี วีณา หรือ ซันตูร Santoor คือวีณาร้อยสาย มีลักษณะอย่างขิมบ้านเราและก็มีการดีดคล้ายคลึงกัน มีไม้ใช้ตีด้วยสองมือด้วย นิยมเล่นกันแพร่หลายในราชสำนักของราชวงศ์โมกุล กษัตริย์อิสลามของอินเดียโดยขิมอิสลาม และเปอร์เซียเรียกว่า ซันตูร แต่สะกดว่า Santur มีมาแต่ยุคอารยธรรม เมโสโปเตเมีย Mesopotamia ซึ่งได้รับสืบทอดมาในยุคอารยธรรมเปอร์เซีย และแพร่หลายมาจนถึงปัจจุบัน
😇😇😇😇😇😇😇😇😇
สัปตะ ตันตรี วีณา คือ ยาฬ เจ็ดสาย เป็นเครื่องดนตรีมีรูปทรงคล้าย ฮาร์ป หรือพิณโบราณทางยุโรป แต่สัปตะตันตรีวีณา มีเจ็ดสาย เชื่อกันว่า ยาฬนี้ราวณะ หรือทศกัณฐ์นั้นเป็นผู้มีความชำนาญมาก แต่วันหนึ่งมาท้าฤาษีอคัสตยะ ที่อยู่ที่ทมิฬนาดูสู้ แต่ฤาษีอคัสตยะดีดยาฬจนภูเขาทองคำที่อยู่ใกล้อาศรมท่านละลาย ราวณะก็เลยยอมแพ้ และแม้ว่าราวณะในตอนนั้นจะเป็นเจ้าครองหมดทั้งสามโลก แต่ก็กลัวฤาษีอคัสตยะเลยไม่ได้มารุกรานทมิฬนาดู เชื่อกันว่ายาฬเจ็ดสายนี้เองเป็นต้นกำเนิดของสรัสวดีวีณา ซึ่งอันที่จริง ยาฬ หรือฮาร์ป Harp นี้เป็นที่แพร่หลายไปทั่ว ไอยาคุปต์ อียิปต์ กรีก โรมัน สุมาตรา พม่า (พม่าเรียกว่า saung ส้วง) ทั้งเป็นเครื่องดนตรีทางภาคเหนือ และคนกลุ่มน้อยทางภาคเหนือของไทยด้วย ที่บางชนิดมีถึง16สายเรียกว่าพิณปีกนก ก็ว่า (ปัจจุบันเสื่อมความนิยมและหาคนเล่นได้ยากแต่มีอยู่ในลักษณะเชิงสัญลักษณ์วัฒนธรรมทมิฬและอินเดียใต้ มีภาพยนตร์เรื่องยาฬด้วย)
😇😇😇😇😇😇😇😇😇
ตรีเวณี วีณา การนำวิจิตระวีณามาสร้างในรูปทรงกีต้าร์สมัยใหม่ ทำให้เบาขึ้นและพกพาสะดวกขึ้น แต่ก็ยังวางดีดบนตักหรือตั้งพื้นเหมือนกันกับวิจิตระวีณา ไม่พาดไหลดีดอย่างกีต้าร์
The archetype of the instrument carried horizontally and struck with two sticks, found in iconographical documents in ancient Babylon (1600-911 BCE) and neo-Assyria (911-612 BCE).
ตอบลบSantur is The archetype of the instrument carried horizontally and struck with two sticks, found in iconographical documents in ancient Babylon (1600-911 BCE) and neo-Assyria (911-612 BCE).
ตอบลบ